KHI
TÓC KHÔNG C̉N XANH
Nguyễn Thị
Thanh Dương.
***********************************************
Tôi thu
xếp ít quần áo và vài thứ lặt vặt cần
thiết vào trong chiếc va ly nhỏ, sửa soạn cho
một chuyến đi vài ngày. Bác ruột tôi vừa qua
đời tại thành phố Wichita, tiểu bang Kansas. Gia
đ́nh bác mới từ tiển bang Washington D.C. dọn
về đây được mấy tháng nay.
Ḷng tôi buồn
vời vợi đang nghĩ nên nói cách nào cho đám anh
chị em họ của tôi về chuyện hạnh phúc
của gia đ́nh ḿnh đang đến hồi sụp
đổ?
Chồng tôi
về tới nhà, thấy tôi bên chiếc va
ly anh chỉ hỏi một cách b́nh thường:
- Em sắp
đi đâu?
- Bác Lân em
vừa qua đời, em phải về tham dự tang
lễ.
Anh lạnh lùng,
ngắn gọn:
- Cho anh
gởi lời chia buồn đến họ.
Chúng tôi đang
làm đơn ly hôn. Anh, người đàn ông
thành đạt của tôi cũng là một người bay
bướm trăng hoa. Suốt thời gian hơn 10
năm chung sống tôi đă cố
gắng chịu đựng v́ các con, v́ muốn ǵn giữ
tài sản của gia đ́nh không thể để mất
vào tay người đàn bà khác.
Nhưng cho
tới hôm nay th́ sức chịu đựng của tôi
đă cạn kiệt, như gịng nước lũ
làm vỡ bờ chảy xối xả những giận
hờn và tủi nhục. Anh đă về
Việt Nam du lịch nhiều lần và gian díu với
một cô gái trẻ đẹp, chính anh thẳng thắn
đề nghị ly hôn với tôi, để cưới cô
gái đó làm vợ.
************
Sau những ngày
tang lễ bác, và những lần tâm sự với các anh
chị họ về t́nh trạng gia đ́nh của tôi
hiện nay. Các anh chị đều nói hạnh phúc của
tôi không thể cứu văn được nữa, chia tay là giải thoát cho cả hai.
Wichita thành
phố không qúa lớn cũng không qúa nhỏ, và cũng
chẳng có ǵ hấp dẫn tôi vào lúc này, mà c̣n hai ngày
nữa tôi mới phải trở về nhà, dù là ngôi nhà
bất hạnh, có người đàn ông tôi từng yêu
thương, qúy trọng, nay đă quay mặt phản
bội hất hủi tôi.
Đến
tiểu bang Kansas, thành phố Wichita lại không xa mấy
thành phố Liberal, chỉ 4 tiếng lái xe, làm tôi bỗng
dưng tha thiết nhớ đến thành phố Liberal,
nơi mà ngày đầu tiên đến Mỹ gia đ́nh
chúng tôi đă ở đây, và trong kư ức tôi mơ hồ
nhớ đến John, người bạn thân thuở
đó. Thuở tôi mới 15 tuổi.
Gia đ́nh chúng
tôi đi vượt biển, đến trại tị
nạn Bidong, Mă Lai. Sau 9 tháng gia đ́nh chúng tôi đến
Mỹ nhờ sự bảo trợ của một gia
đ́nh người Mỹ. Đó là ông bà Smith, nhà truyền
giáo, họ chỉ có 1 người con trai, anh tên John,
lớn hơn tôi 1 tuổi.
Nhà chúng tôi ở
không xa căn nhà của ông bà Smith, nơi hứơng Nam
của thành phố Liberal nhỏ bé. Nhà ông bà Smith đúng là
một căn nhà nông thôn, mảnh sân rất to rộng phía trưóc
khi mùa Xuân đến là trồng trọt dưa hấu, xung
quanh nhà những cây lê, cây táo và cây đào
lần lượt thi nhau nở hoa.
Tôi không có ai
để chơi ngoài John hay sang nhà tṛ chuyện, mấy
đứa em tôi cũng thích xúm vào hóng chuyện, và thỉnh
thoảng tôi cũng chạy sang nhà John vào những lúc cây có
trái chín trên cành. Ôi, tôi mê cây táo chẳng
biết loại táo ǵ mà cành cây khi chĩu trái th́ xà xuống
thấp đến nỗi tôi chỉ việc ngồi
xổm mà tha hồ hái trái. Lại c̣n vườn
dưa hấu trước sân, tôi hay cùng John háo hức
vạch t́m trong đám lá những trái dưa hấu nhỏ
vừa hiện ra và thích thú theo dơi chúng
cho đến khi lớn lên, to tṛn vươn lên khỏi
đám lá. Không ǵ ngon ngọt bằng trái dưa hấu
vừa cắt cuống trong vườn, bổ ra ăn ngay tại chỗ trong một buổi
trưa hè mà John thường làm cho hai đứa cùng ăn.
John nói chuyện
với tôi đủ thứ, từ những chuyện hàng
ngày của anh cho đến những ước mơ mai
sau, anh lấy vợ th́ sẽ về sống ở một
nông trại. Anh say sưa
tả cái nông trại của gia đ́nh anh trước kia
ở tiểu bang Texas, có một căn nhà gỗ dài, bên
cạnh là chuồng ḅ bằng hàng rào gỗ sơ sài, anh
khoe biết cách vắt sữa ḅ.
Anh đă
chạy rong trên cánh đồng có khô hay đi trên con
đường đất mà mỗi khi gío mùa hè lồng
lộng thổi làm tung bụi mịt mù.
Đất Texas
khô cằn gần như sa mạc,
cả mấy chục acre đất nhà anh chỉ toàn là
những băi cây lúp xúp thấp lè tè chưa vượt qua
đầu thàng bé lên 10 như anh thuở đó, và những
bụi xương rồng rải rác. Nhưng
anh vẫn yêu thích ở nông trại, một trời một
cơi như của riêng ḿnh.
Tôi cũng say
sưa nghe John kể, như đi lạc vào một
cảnh trong phim ảnh, v́ nó xa lạ với tôi, chứ tôi
chẳng đời nào thích sống ở những nơi
khỉ ho c̣ gáy như thế.
Tôi luôn mơ
nước Mỹ với những thành phố nhộn
nhịp phồn hoa như New York , tôi
sẽ dạo bước trên những vỉa hè có những
cửa hàng sang trọng. Cuộc sống sẽ là một
chuỗi ngày vui...
Hai năm
sống ở Liberal th́ cha mẹ tôi quyết định
sẽ dọn đi tiểu bang khác, v́ tương lai
của mấy chị em tôi, để chúng tôi
được sống ở thành phố lớn, học
ngôi trường lớn và có cộng đồng
người Việt Nam đông hơn. Tôi qúa chán thành
phố Liberal nhỏ bé này rồi, và đă đợi
chờ quyết định này của cha mẹ từ lâu.
Ngay chiều hôm
đó, tôi hí hửng chạy sang nhà John để báo tin vui
này. Đó là một buổi chiều mùa hè
đầy nắng. Tôi quen thuộc tḥ tay
mở chốt cánh cổng bằng rào gỗ ngoài sân, và
đi bộ trên con đường dài mà hai bên là
vườn dưa hấu đang độ chín. May qúa John
có nhà, mà mấy khi John đi vắng đâu, anh thích ở
nhà giúp cha mẹ làm vườn, ngoài những khi thỉnh
thoảng theo cha mẹ đi truyền
đạo trong thành phố vào dịp cuối tuần.
Trời nắng
nên tôi và John không hẹn mà cùng
bước về phía những cây táo trồng quanh mảnh
sân trước, như chúng tôi thường đến
đó ngồi hái trái ăn và tán chuyện gẫu.
Tới một
cây táo to lớn, cành rậm rạp mang nhiều trái, John
ngồi xuống trước rồi đến tôi. Hôm nay tôi chẳng cần hái
những trái táo mà lên tiếng khoe ngay:
-
Anh John, gia đ́nh tôi sắp rời khỏi thành phố này
rồi.
Mặt Johm
hoảng hốt như vừa nghe một tin kinh khủng
lắm:
-
Sao? Em sẽ đi…có thật không?
-
Thật đấy, bố tôi nói cuối tuần này sẽ
dọn đi. Ngày mai cha mẹ tôi sẽ sang từ gĩa
cha mẹ anh. Bây giờ tôi cũng sang để chào tạm
biệt anh.
Giọng John
vẫn bàng hoàng:
-
Có bao giờ em trở lại đây không?
Thấy
gương mặt buồn lo của John, tôi tội
nghiệp hứa liều:
-
Chắc chắn tôi sẽ trở lại thăm John và cha
mẹ của John chứ.
John bỗng
vụt đứng dậy:
-
Hăy đợi anh ở đây, anh sẽ trở lại ngay.
John chạy bay
vào nhà và lại chạy bay ra chỗ cây táo, không để
tôi phải đợi lâu, anh đưa cho tôi một
mảnh giấy nhỏ có ghi sẵn tên John và số
điện thoại nhà anh, mà chắc là anh vừa ghi
vội, giọng anh tha thiết như năn nỉ:
-
Em hăy giữ lấy số điện thoại này, khi nào
đến nơi ở mới th́ liên lạc với anh. Em
hứa đi!
Tôi cảm động,
một lần nữa tôi hứa liều:
-
Vâng, khi có nơi ở mới tôi sẽ gọi cho anh.
-
Đừng thất lạc nhau nhé. Em hứa đi!
-
Vâng, không bao giờ !
***********
Nhưng khi
đến California th́ tôi bận rộn với cuộc
sống mới, và những lời hứa vội vàng
với John bỗng chỉ là một tṛ đùa, tôi vứt
đi mảnh giấy mà anh đă kỳ vọng trao vào tay
tôi, đă dặn ḍ tôi và chắc là đă chờ đợi
mỏi ṃn kể từ ngày tôi rời thành phố nhỏ!
Nối
lại nhịp cầu liên lạc với John làm ǵ trong khi
ở cái tuổi 17 tôi mơ hồ hiểu John đă yêu
thích tôi, mà tôi dù có cảm t́nh với anh th́ tôi cũng không
thể nào lấy anh, v́ mộng ước của anh và tôi
hoàn toàn trái ngược. Đành rằng gia đ́nh anh là
người ơn của gia đ́nh tôi, họ hiền lành
đạo đức, John sẽ là người chồng,
người cha tốt như tấm gương của cha
mẹ anh, nhưng tôi không thể lấy người
chồng ít học, làm nông trại và tôi chỉ quanh quẩn
sống với chồng trong mấy chục acre đất
hoang vu, chốn đồng khô cỏ cháy với mấy con
gà, con ḅ như anh đă vẽ ra.
Tôi đă từng
nghe chuyện nhà nông khốn khổ, trồng 1 acre bắp
chỉ bán được khỏang 80 đồng theo gía
sỉ, hay những vụ cam trúng mùa ở Florida, gía cam bán
ra mà như cho không, chỉ 50 cent cho một thùng cam to, và
những vụ khoai tây trúng mùa ở Idaho cũng xuống gía
rẻ bèo như thế.
Giấc mơ
tuổi mới lớn của tôi là giàu sang phú qúy, lấy
người chồng có địa vị, học cao
hiểu rộng.
Ở thành
phố mới tôi đă miệt mài học hành, chính bản
thân tôi cũng sẽ vươn cao. Sau khi tốt
nghiệp đại học, tôi đi làm và kén chọn
người chồng tương lai. Tôi
đă bỏ qua nhiều cơ hội lập gia đ́nh v́
chê họ không xứng đáng với tôi, cho đến khi
gặp người chồng hiện tại. Năm ấy tôi đă 30 tuổi, chồng tôi là
một người thành đạt trong học vấn và
trong kinh doanh. Tôi đă đạt
được ước mơ và vui hưởng trong
hạnh phúc trong vài năm đầu.
************ .
Tôi quyết
định thuê xe để lái từ
thành phố Wichita đến thăm thành phố Liberal, nói
cho đúng hơn để thăm lại gia đ́nh ông bà
Smith và John của ngày xưa xem họ thế nào?
Sau 4 giờ lái xe, tôi đă trở về nơi chốn
cũ.
Thanh phố
nhỏ, đường kính lớn khỏang hai miles th́ có
ǵ là khó mà không t́m ra ngôi nhà của ông bà Smith nơi cuối
phố, dù tôi đă xa cách hơn 20 năm rồi. Tôi hỏi thăm
người ta nói nhà ông bà truyền giáo Smith vẫn ở
chỗ cũ.
Khi tôi xuống
xe, đứng ngẩn ngơ nơi cánh cổng rào gỗ
năm xưa, bỗng thấy ngậm ngùi, có thể cánh
cổng gỗ đă từng hư cũ, từng thay đổi,
làm lại cái khác, và cái chỗ mở chốt cửa không
phải là miếng gỗ mà tay tôi đă từng chạm vào
năm xưa, nhưng vẫn giống thế, và như
thể vẫn chờ đợi tôi chạm tay vào.
Tôi run run tḥ tay
vào mở chốt cửa, lại ngậm ngùi hơn v́
ngẫu nhiên bây giờ đang là mùa hè, hai bên lối đi
của mảnh sân vẫn trồng dưa hấu, lá xanh
rậm rạp, và xung quanh vẫn là những cây đào, cây
lê, cây táo… Thế giới đổi thay bao
nhiêu thứ mà nhà ông bà Smith dường như không hề
thay đổi.
Tôi đi vội
trên con đường dài, hồi hộp nh́n chăm
chăm vào ngôi nhà trước mặt đang đóng
cửa, không c̣n tâm trí nào nh́n ngắm vườn dưa
hấu xem có nhiều trái hay không. Rồi tôi gơ
cửa và chờ đợi.
Măi sau mới có
tiếng mở cửa, hiện ra trước mặt tôi là
bà Smith, bà đă ǵa đi -dĩ nhiên- Sau vài phút ngỡ
ngàng nghe tôi tự giới thiệu th́ bà đă nhận ra
tôi, bà mời tôi vào nhà, rưng rưng nước mắt bà
trách móc:
-
Th́ ra là cô, tại sao măi hôm nay cô mới trở lại
đây? John đă chờ đợi cô mấy
năm trời.
Tôi xúc
động và nước mắt cũng
rưng rưng như bà Smith:
-
Tôi xin lỗi, tôi vô cùng xin lỗi v́ đă không thực
hiện điều đă hứa với John
-
Cô đâu có biết, ngay khi gia đ́nh cô đi
được một tuần là John đă chờ
đợi cô gọi phone về từng ngày. Nó luôn tin tưởng cô sẽ gọi phone cho nó và
một ngày nào cô sẽ trở về Liberal.
Bà Smith gục
đầu xuống và khóc nấc lên, kể tiếp:
-
Nó đau khổ và héo hon cho đến khi hoàn toàn tuyệt
vọng…
Tôi vuốt ve cánh
tay bà an ủi như an ủi cho chính
ḿnh, tôi cao giọng hỏi thăm:
-
Số phận tôi và John không thể gần nhau thôi mà. Bây giờ anh ấy ra sao?
-
Sau đó John lấy vợ, Christine là con gái một nhà
truyền giáo bạn thân của vợ chồng tôi, cô gái
hiền lành ngoan ngoăn và rất yêu John, đă làm lành vết
thương ḷng của John. Nhà vợ
chồng nó cũng ở gần đây.
-
Thế anh ấy không muốn sống ở nông trại
như anh ước mơ sao?
Bà Smith lau
nước mắt, thoáng một niềm vui:
-
Đó chỉ là ước mơ của một thằng bé
tuổi vị thành niên, một thằng bé nhà quê, mà suốt
thời thơ ấu sống nơi trang trại. Khi John và Christine yêu nhau, cả hai cùng vào
đại học. Họ đă tốt
nghiệp y khoa và đang hành nghề bác sĩ ngay tại
thành phố Liberal này.
Tôi ngạc nhiên
và vui mừng reo lên:
-
Không ngờ John học gỉoi và có chí đến thế!
-
Tôi tin là nhờ có t́nh yêu của Christine.
-
Với nghề nghiệp bác sĩ cả hai vợ chồng
John có thể đi đến những thành phố lớn
lập nghiệp dễ dàng, nhưng sao họ vẫn ở
lại nơi đây?
-
Chúng tôi đă quen sống ở thành phố nhỏ, từ
ngày ông Smith mất đi, John càng không muốn xa mẹ. Nhưng nó dù bận hành nghề, vẫn không quên
phụ giúp tôi gieo trồng và làm vườn mỗi khi mùa
Xuân về. Đó là niềm yêu thích
của John.
Tôi đứng
dậy chào tạm biệt bà Smith. Bà bỗng nắm cánh tay tôi, lo lắng dặn ḍ:
-
Phải đấy, cô nên về ngay đi, và xin cô hăy
hứa với tôi một điều.
Tôi nói
với tất cả chân t́nh:
- Tôi xin hưá bất cứ
điều ǵ tôi có thể.
-
Cô hăy đi và đừng bào giờ trở về đây
nữa, bao nhiêu năm qua, vết thương ḷng của
John đă lành. Tôi tin là John đă quên cô, nó đang sống yên
vui hạnh phúc bên vợ con. Nhưng nếu cô
xuất hiện sẽ gợi lại nỗi đau cũ.
Cô hăy hứa lại một lần
nữa cho tôi yên ḷng.
Tôi chậm răi nói
từng lời rơ ràng cho bà Smith nghe rơ:
-
Tôi xin hứa đây là lần cuối cùng đến
đây. Thôi, xin chào bà
Tôi đi ra
cửa, buớc trên con đường thân quen của thuở tôi 17 tuổi ḷng đầy tham
vọng, và John 18 tuổi hăy c̣n ngây thơ và ngốc
nghếch, muốn tán tỉnh tôi mà đưa ra một
ước mơ nghèo nàn, đơn giản.
T́nh yêu chân
thật của anh John nhà quê chẳng mấy khi đi
đâu xa khỏi cái tiểu bang Kansas với những cánh
đồng lúa ḿ mênh mông, chỉ là một tṛ cười
đối với tôi.
Nhưng hôm nay,
ở cái tuổi không c̣n trẻ nữa, khi mái tóc không c̣n
xanh nữa, sau những vật chất phù hoa tôi đă
nếm biết bao vị đắng, trải qua bao phũ
phàng của t́nh nghĩa vợ chồng. Và sau cuộc tṛ chuyện với
bà Smith, tôi chợt nhận ra một t́nh yêu hồn nhiên trong
sáng của John dành cho tôi, và cái hạnh phúc mà bây giờ
vợ của John đang hưởng tôi biết là vững
chắc, đẹp đẽ biết bao nhiêu, điều
mà tôi không hề có.
Khi ra đến
ngoài cổng, tôi quay lại khép cánh cổng rào bằng
gỗ. Tôi
biết ḿnh vừa khép lại một qúa khứ, một
bầu trời xanh, và mất nó vĩnh viễn.
Nguyễn Thị Thanh Dương